Voor wie is de regeling bedoeld?
De regeling is bedoeld voor (destijds) minderjarigen die:
Wilt u weten of u in aanmerking komt voor de tegemoetkoming? Bekijk dan onderaan deze pagina de voorwaarden.
Over de aanvraag
U kunt uw aanvraag indienen tot en met 31 december 2022. Dit kan digitaal of per post. Een medewerker van het Schadefonds behandelt uw aanvraag. Stuur bij uw aanvraag de juiste documenten mee, zodat wij uw aanvraag sneller kunnen behandelen.
Hoe toon ik aan dat ik slachtoffer ben van geweld?
Als slachtoffer is het lastig om aan te tonen wat er precies is gebeurd. Zeker als het geweld lang geleden plaatsvond. Het Schadefonds houdt hier rekening mee bij de behandeling van de aanvraag. Ook kunnen wij u helpen door:
Emotionele ondersteuning
Op het aanvraagformulier vult u in wat u overkomen is. Dat kan zorgen voor sterke emoties. Heeft u behoefte aan emotionele ondersteuning? Neem contact op met Verbreek de Stilte, de hulplijn van Slachtofferhulp Nederland. U bereikt Verbreek de Stilte via het telefoonnummer 0900 – 9999 001.
Erkenningsmaatregelen voor slachtoffers van geweld in jeugdzorg
De financiële regeling is onderdeel van een breder pakket aan erkenningsmaatregelen. Het kabinet kondigde deze maatregelen aan na het onderzoek door Commissie De Winter. Bekijk voor meer informatie over de erkenningsmaatregelen de website van de Rijksoverheid.
Onder de regeling vallen instellingen waar kinderen residentieel (overdag en ’s nachts) verbleven voor jeugdbescherming, jeugddetentie of jeugdhulpverlening.
Voorbeelden van dit soort instellingen zijn:
Let op:
Alleen de opvangcentra van alleenstaande, minderjarige vreemdelingen (amv-opvang) vallen onder de regeling. Daarbij gaat het om opvangcentra in Europees Nederland. De regeling geldt niet voor amv-opvang in Caribisch Nederland (Bonaire, Sint Eustatius en Saba).
Ja. Door het vroegere overheidsbeleid konden dove of blinde kinderen geen regulier onderwijs volgen. Zij konden hiervoor alleen terecht in een doven- of blindeninternaat. Daarom stellen wij het verblijf in een doven- en blindeninternaat gelijk met een plaatsing in een instelling onder verantwoordelijkheid van de overheid.
De regeling geldt alleen voor instellingen waar:
Dit maakt dat tehuizen waar geen jeugdbescherming, jeugddetentie of jeugdhulpverlening werd geboden, buiten de regeling vallen. In schippersinternaten en kostscholen werd nooit jeugdbescherming, jeugddetentie of jeugdhulpverlening geboden. Ook werden kinderen hier niet onder de verantwoordelijkheid van de overheid geplaatst.
De regeling volgt uit het onderzoek van Commissie De Winter. Deze commissie heeft onderzoek gedaan naar de periode 1945-2019. Hier sluit de regeling bij aan. Daarnaast was de Nederlandse overheid gedurende de oorlogsperiode niet verantwoordelijk. Ook eerdere regelingen golden daarom vanaf 1945.
Begon het geweld vóór 1945, en was er ook na 1945 nog sprake van geweld? Dan raden wij u aan om wel een aanvraag te doen.
Dit betekent dat een kind in een pleeggezin, instelling of opvang voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen moest verblijven vanwege een beslissing van:
Voor instellingen geldt dat niet alle kinderen hier geplaatst werden door de overheid. Sommige kinderen werden bijvoorbeeld geplaatst op verzoek van de ouders. In enkele gevallen verbleven ze daar samen met kinderen die daar gedwongen waren geplaatst. Op welke manier de plaatsing ook was, alle kinderen ondergingen hetzelfde regime. Daarom zou het onredelijk zijn als het ene kind wel en het andere de kind niet in aanmerking zou komen voor de regeling.
Ook kinderen die destijds vrijwillig in een instelling hebben verbleven, kunnen een aanvraag doen voor de tijdelijke regeling slachtoffers jeugdzorg. Voorwaarde is wel dat er tijdens het verblijf andere kinderen in de instelling verbleven, die daar geplaatst waren door de overheid.
Doorplaatsing door Z.M.O.K-scholen
Wanneer een kind door een (speciale) onderwijsinstelling, zoals Z.M.O.K.-scholen, in een instelling of pleeggezin werd geplaatst, dan wordt dit volgens de tijdelijke regeling niet gezien als een plaatsing onder verantwoordelijkheid van de overheid. Z.M.O.K-scholen hadden/hebben geen bevoegdheid tot gedwongen plaatsing. Als een kind op advies van een dergelijke instantie is geplaatst, valt dit juridisch onder een vrijwillige plaatsing.
Als er in de instelling ook andere minderjarigen verbleven die hier wél onder verantwoordelijkheid van de overheid zijn geplaatst, dan kan er een aanvraag ingediend worden.
De regeling is bedoeld voor slachtoffers van bovenmatig geweld en dwangarbeid in de jeugdzorg. Het enkele feit dat deze kinderen samen in een instelling hebben verbleven, betekent niet dat daar sprake van is. Per individuele aanvraag zal worden getoetst of er ten aanzien van de aanvrager sprake is geweest van bovenmatig geweld of dwangarbeid. Het gaat er namelijk om wat u is overkomen.
U was minderjarig wanneer u tijdens het geweld jonger dan 18 jaar was. Vond het geweld plaats vóór 1 januari 1988? Dan geldt dat u minderjarig was in de leeftijd tot 21 jaar.
De definitie van geweld is met de tijd veranderd. Zo wordt een tik op de vingers nu als onacceptabel gezien, maar was dit in de jaren ’50 een ‘normaal’ onderdeel van de opvoeding. De regeling slachtoffers jeugdzorg is daarom alleen bedoeld voor bovenmatig geweld. Dit wil zeggen dat het geweld, óók in de tijd waarin het gebeurde, niet acceptabel was. Of dat het geweld zeer vaak voorkwam.
Daarbij zijn er vier vormen van geweld:
Voor dwangarbeid geldt dat het moet gaan om ongeoorloofde dwangarbeid. Minderjarigen met een gevangenisstraf mogen namelijk verplicht worden om te werken. Het moet dan gaan om werk dat geschikt is voor jongeren, met als doel om de jongere iets te leren.
Dit heeft de minister van Rechtsbescherming besloten, om slachtoffers voldoende tijd te geven voor de aanvraag.
Dat kan inderdaad. Houd er rekening mee dat, als het om dezelfde situatie gaat, u niet twee keer een tegemoetkoming kunt krijgen. De twee tegemoetkomingen worden dan met elkaar verrekend.
Dit kan alleen wanneer uw naaste is overleden in de periode tussen de aankondiging van de regeling (21 februari 2020) en de start van de regeling (1 januari 2021). In dat geval ontvangt de gevolmachtigde nabestaande de tegemoetkoming. U vraagt de tegemoetkoming aan via de pagina Aanvraag indienen.
Heeft uw naaste een aanvraag voor deze regeling ingediend, maar overlijdt hij of zij tijdens de behandeling van de aanvraag? Ook dan ontvangt, bij een positieve beslissing, de gevolmachtigde nabestaande het geld.
Een gevolmachtigde kan namens andere personen handelen. Hij of zij kan met een document (de volmacht) aantonen dat dit zo is afgesproken.
Wilt u als nabestaande een aanvraag doen voor de tijdelijke regeling slachtoffers jeugdzorg? En zijn er naast u meerdere nabestaanden? Dan hebben wij een kopie van uw volmacht nodig. U kunt de volmacht regelen bij een notaris, maar u kunt ook samen met de andere nabestaanden zelf een volmacht maken.
Nee, als ouder of ander familielid kunt u geen tegemoetkoming krijgen. De regeling is alleen bedoeld voor:
Wilt u uw kind graag helpen bij zijn of haar aanvraag? Dat kan natuurlijk wel. Bekijk hiervoor Mag iemand namens mij een aanvraag indienen?.
Dit kan vanaf 28 december 2020.
Dat kan online (met DigiD) of per post. Voor beide opties vindt u het formulier op de pagina Tijdelijke regeling slachtoffers jeugdzorg. Of neem contact met ons op, dan sturen wij u een formulier toe.
Wij hebben van u het volgende nodig:
En, als u de aanvraag per post indient:
Dient u de aanvraag in als nabestaande? En zijn er naast u nog andere nabestaanden? Dan hebben wij ook een volmacht nodig.
U kunt terecht bij Slachtofferhulp Nederland. U bereikt Slachtofferhulp via telefoonnummer 0900 – 0101 of https://www.slachtofferhulp.nl/contact. Vermeld daarbij dat het gaat om een aanvraag voor de tijdelijke regeling slachtoffers jeugdzorg.
Ja. U mag iedereen (bijvoorbeeld een familielid, vriend of advocaat) machtigen om de aanvraag in te dienen. Maar u mag de aanvraag ook zelf indienen.
Ja, u kunt helemaal zelfstandig een aanvraag indienen. Maar u mag ook iemand anders (zoals een advocaat) machtigen om uw aanvraag in de dienen.
Nee, dit is niet mogelijk. Wij moeten zeker weten dat we het bedrag aan de juiste persoon toekennen en overmaken. Daarbij gaan wij zeer zorgvuldig met uw persoonlijke gegevens om. Bekijk voor meer informatie ons privacystatement.
Ja. Het digitale formulier is goed beveiligd. Wanneer u in de adresbalk op het slotje klikt, leest u meer informatie over de beveiliging.
Stuurt u ons het bewijs toch liever op een andere manier? Kies dan voor een aanvraag per post.
U kunt de wijziging het best aan ons doorgeven via het Schadefondsportaal.
Of geef de wijziging aan ons door per e-mail. Vermeld hierbij het kenmerknummer van uw aanvraag. Dit kenmerknummer staat in de ontvangstbevestiging. U krijgt de ontvangstbevestiging binnen twee weken na uw aanvraag.
Het Schadefonds gebruikt allereerst de gegevens die u zelf meestuurt met de aanvraag. Het kan zijn dat dit niet voldoende is om de aanvraag toe te wijzen. Dan kijkt het Schadefonds ook naar:
Als u melding heeft gedaan bij het Meldpunt van Commissie De Winter, dan betekent dit niet dat u automatisch een tegemoetkoming krijgt. Wij kijken inhoudelijk naar uw aanvraag en de melding die u deed.
Dit kan alleen wanneer uw naaste is overleden in de periode tussen de aankondiging van de regeling (21 februari 2020) en de start van de regeling (1 januari 2021). In dat geval ontvangt de gevolmachtigde nabestaande de tegemoetkoming. U vraagt de tegemoetkoming aan via de pagina Aanvraag indienen.
Heeft uw naaste een aanvraag voor deze regeling ingediend, maar overlijdt hij of zij tijdens de behandeling van de aanvraag? Ook dan ontvangt, bij een positieve beslissing, de gevolmachtigde nabestaande het geld.
Een gevolmachtigde kan namens andere personen handelen. Hij of zij kan met een document (de volmacht) aantonen dat dit zo is afgesproken.
Wilt u als nabestaande een aanvraag doen voor de tijdelijke regeling slachtoffers jeugdzorg? En zijn er naast u meerdere nabestaanden? Dan hebben wij een kopie van uw volmacht nodig. U kunt de volmacht regelen bij een notaris, maar u kunt ook samen met de andere nabestaanden zelf een volmacht maken.
Neem contact op met Verbreek de Stilte, de hulplijn van Slachtofferhulp Nederland. Hier kunt u terecht voor emotionele, juridische en praktische ondersteuning. Verbreek de Stilte is telefonisch bereikbaar via 0900 – 9999 001.
Op de website van Geweld in jeugdzorg info vindt u verschillende lotgenotenorganisaties die u ook kunnen helpen.
Op de website van de Rijksoverheid vindt u ook informatie.
Nee. De minister van Justitie en Veiligheid en de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport maken samen de speciale regeling voor geweld in de jeugdzorg. Zij bepalen ook de hoogte van het bedrag. Het Schadefonds kijkt alleen of iemand in aanmerking komt: zo ja, dan keert het Schadefonds het vastgestelde bedrag uit.
Moet ik de tegemoetkoming voor het geweld in de jeugdzorg melden in mijn belastingaangifte?
Nee, u hoeft de tegemoetkoming die u van het Schadefonds krijgt niet op te geven bij de Belastingdienst. De tegemoetkoming is in principe belastingvrij. Dit wordt namelijk niet als inkomsten gezien.
Bijstandsuitkering en toeslagen
De tegemoetkoming heeft geen invloed op een bijstandsuitkering en toeslagen. Overschrijdt u door de tegemoetkoming de vermogensgrens van uw toeslag? Dan is het wel belangrijk dat u zelf aan de Belastingdienst meldt dat u het bedrag van € 5.000 heeft gekregen vanuit deze regeling. Dit doet u met het formulier Verzoek Bijzonder vermogen toeslagen.
Overschrijding van de vermogensgrens
Per toeslag geldt een andere vermogensgrens. Voor de huurtoeslag is de vermogensgrens op dit moment € 31.340 zonder toeslagpartner en € 62.680 samen met een toeslagpartner. Verwacht u dat u door de tegemoetkoming de vermogensgrens passeert? Vul dan het formulier Verzoek Bijzonder vermogen toeslagen in op de website van de Belastingdienst. Dit kan tot vijf jaar na het berekeningsjaar. Voor overige toeslagen, zoals zorgtoeslag en kindgebonden budget, ligt de vermogensgrens veel hoger (voor veel gezinnen met en zonder toeslagpartner boven de € 100.000). De kans dat de tegemoetkoming bij deze toeslagen problemen geeft voor de vermogenstoets, is erg klein.
Aanwijzingen voor het formulier Verzoek bijzonder vermogen toeslagen
Als de vermogensuitzondering eenmaal is toegekend, hoeft u deze in de jaren daarna niet opnieuw aan te vragen. Ook in alle volgende jaren wordt dit deel van uw vermogen buiten de vermogenstoets gelaten.
Wajong- en WIA-uitkeringen
Voor zowel Wajong- als WIA-uitkeringen geldt dat deze nooit worden verrekend met de tegemoetkoming van het Schadefonds.
Schuldsanering en schuldhulpverlening
Voor de schuldsanering en schuldhulpverlening ligt dit anders. Het kan zijn dat de tegemoetkoming gebruikt wordt om (een deel van) de schulden af te lossen. U kunt het geld dan niet vrij besteden, maar de tegemoetkoming helpt wel bij het oplossen van de financiële problemen. De gemeente of uw bewindvoerder beslist hierover.
Rechtsbijstand
Hoogte bijdrage in de kosten voor rechtsbijstand
De Raad voor Rechtsbijstand kijkt naar uw inkomen en vermogen als er een aanvraag voor u wordt gedaan voor een bijdrage in de kosten van een mediator of advocaat. Uw inkomen en vermogen wordt hiervoor opgevraagd bij de Belastingdienst. De Belastingdienst geeft uw inkomen en vermogen van twee jaar geleden door aan de Raad. Omdat u de tegemoetkoming die u van het Schadefonds krijgt niet hoeft op te geven bij de Belastingdienst, wordt de tegemoetkoming niet meegenomen bij het bepalen van de hoogte van uw bijdrage voor rechtsbijstand.
Uitzondering bij resultaatbeoordeling
De opbrengst uit een zaak is het financiële resultaat. De Raad bepaalt na afloop van de zaak aan de hand van het financiële resultaat, wie de kosten van de mediator of advocaat moet betalen. Dit heet resultaatbeoordeling. Een tegemoetkoming bij het Schadefonds Geweldsmisdrijven wordt uitgezonderd van een resultaatbeoordeling. Het maakt hierbij niet uit of de tegemoetkoming is aangevraagd ten behoeve van het slachtoffer of van zijn of haar nabestaanden.
Nee, de tegemoetkoming is een vast bedrag. Dit is besloten in samenspraak met slachtoffers. Op deze manier wordt ieder slachtoffer gelijk behandeld. Daarnaast vond het geweld vaak lange tijd geleden plaats. Dat maakt het voor veel slachtoffers lastig om de ernst van het letsel aan te tonen.
Het Schadefonds Geweldsmisdrijven keert financiële tegemoetkomingen uit aan slachtoffers van opzettelijk gepleegde geweldsmisdrijven. Dit doen wij namens het ministerie van Justitie en Veiligheid. Door onze ruime ervaring met slachtoffers van geweld en het uitkeren van tegemoetkomingen, krijgen wij de opdracht om deze regeling uit te voeren. Het Schadefonds voerde eerder ook de regelingen uit voor slachtoffers van seksueel misbruik in jeugdinstellingen en pleeggezinnen.
Daar gaan wij zeer zorgvuldig mee om. Bekijk voor meer informatie ons privacystatement.
Mogelijk helpt uw aanvraag om het verhaal van een ander slachtoffer te bevestigen. Op het aanvraagformulier geeft u zelf aan of wij uw gegevens hiervoor mogen gebruiken.
Het Schadefonds neemt geen contact op met daders. Mogelijk nemen wij wel contact op met de (rechtsopvolger van de) instelling waar u verbleef. Dit doen we alleen met uw toestemming en wanneer u zelf niet kunt aantonen dat u daar bent geplaatst. Uw verhaal wordt niet voorgelegd aan de instelling. Het Schadefonds gaat alleen na of u daar in de genoemde periode verbleef.
