Tijdelijke regeling financiële tegemoetkoming voor slachtoffers van geweld in de jeugdzorg
Bent u slachtoffer van geweld in de jeugdzorg?
Dan kunt u een aanvraag indienen voor een financiële tegemoetkoming van € 5.000. Deze tegemoetkoming is onderdeel van een breder pakket aan erkenningsmaatregelen. Het Schadefonds voert de financiële regeling uit.
Voor wie is de regeling bedoeld?
De regeling is bedoeld voor (destijds) minderjarigen die:
- in een pleeggezin, instelling of opvang van alleenstaande minderjarige vreemdelingen verbleven,
- en hier tussen 5 mei 1945 en 12 juni 2019 slachtoffer werden van bovenmatig geweld.
Wilt u weten of u in aanmerking komt voor de tegemoetkoming? Bekijk dan onderaan deze pagina de voorwaarden.
Over de aanvraag
U kunt uw aanvraag indienen tot en met 31 december 2022. Dit kan digitaal of per post. Een medewerker van het Schadefonds behandelt uw aanvraag. Stuur bij uw aanvraag de juiste documenten mee, zodat wij uw aanvraag sneller kunnen behandelen.
Dien hier uw aanvraag in
Hoe toon ik aan dat ik slachtoffer ben van geweld?
Als slachtoffer is het lastig om aan te tonen wat er precies is gebeurd. Zeker als het geweld lang geleden plaatsvond. Het Schadefonds houdt hier rekening mee bij de behandeling van de aanvraag. Ook kunnen wij u helpen door:
- gegevens op te vragen bij instanties;
- informatie van andere slachtoffers (anoniem) te gebruiken bij de beoordeling van uw aanvraag.
Emotionele ondersteuning
Op het aanvraagformulier vult u in wat u overkomen is. Dat kan zorgen voor sterke emoties. Heeft u behoefte aan emotionele ondersteuning? Neem contact op met Verbreek de Stilte, de hulplijn van Slachtofferhulp Nederland. U bereikt Verbreek de Stilte via het telefoonnummer 0900 – 9999 001.
Erkenningsmaatregelen voor slachtoffers van geweld in jeugdzorg
De financiële regeling is onderdeel van een breder pakket aan erkenningsmaatregelen. Het kabinet kondigde deze maatregelen aan na het onderzoek door Commissie De Winter. Bekijk voor meer informatie over de erkenningsmaatregelen de website van de Rijksoverheid.
-
1. Verblijf in een pleeggezin, instelling of opvang
- U verbleef in een pleeggezin, instelling of opvang van alleenstaande minderjarige vreemdelingen in Nederland,
- tussen 5 mei 1945 en 12 juni 2019,
- onder verantwoordelijkheid van de overheid,
- en u was destijds minderjarig.
-
2. Slachtoffer van bovenmatig geweld
- U werd tijdens uw verblijf slachtoffer van bovenmatig geweld of ongeoorloofde dwangarbeid,
- waardoor u fysieke of psychische problemen (letsel) opliep.
-
3. Termijn voor het indienen van de aanvraag
- U dient de aanvraag in voor 31 december 2022.
Veelgestelde vragen
-
Vragen over de voorwaarden
-
Welke instellingen vallen onder de regeling voor geweld in jeugdzorg?
Onder de regeling vallen instellingen waar kinderen residentieel (overdag en ’s nachts) verbleven voor jeugdbescherming, jeugddetentie of jeugdhulpverlening.
Voorbeelden van dit soort instellingen zijn:
- een internaat;
- een leef- en behandelgroep;
- een instelling voor jeugddetentie (jeugdgevangenis);
- een psychiatrische instelling;
- een kloosterorde, zoals de Goede Herder;
- een doven- en blindeninternaat.
Let op:
- De regeling geldt niet voor schippersinternaten en kostscholen.
- De regeling geldt alleen voor instellingen in Europees Nederland. De regeling geldt niet voor instellingen in Caribisch Nederland (Bonaire, Sint Eustatius en Saba).
-
Valt een doven- en blindeninternaat ook onder regeling voor geweld in de jeugdzorg?
Ja. Door het vroegere overheidsbeleid konden dove of blinde kinderen geen regulier onderwijs volgen. Zij konden hiervoor alleen terecht in een doven- of blindeninternaat. Daarom stellen wij het verblijf in een doven- en blindeninternaat gelijk met een plaatsing in een instelling onder verantwoordelijkheid van de overheid.
-
Waarom vallen schippersinternaten, kostscholen en bepaalde tehuizen niet onder de regeling voor geweld in de jeugdzorg?
De regeling geldt alleen voor instellingen waar:
- kinderen residentieel (overdag en ’s nachts) verbleven voor jeugdbescherming, jeugddetentie of jeugdhulpverlening,
- en kinderen onder verantwoordelijkheid van de overheid geplaatst werden
Dit maakt dat tehuizen waar geen jeugdbescherming, jeugddetentie of jeugdhulpverlening werd geboden, buiten de regeling vallen. In schippersinternaten en kostscholen werd nooit jeugdbescherming, jeugddetentie of jeugdhulpverlening geboden. Ook werden kinderen hier niet onder de verantwoordelijkheid van de overheid geplaatst.
-
Was ik minderjarig tijdens het geweld in de jeugdzorg?
U was minderjarig wanneer u tijdens het geweld jonger dan 18 jaar was. Vond het geweld plaats vóór 1 januari 1988? Dan geldt dat u minderjarig was in de leeftijd tot 21 jaar.
-
Wat verstaat het Schadefonds onder bovenmatig geweld of ongeoorloofde dwangarbeid?
De definitie van geweld is met de tijd veranderd. Zo wordt een tik op de vingers nu als onacceptabel gezien, maar was dit in de jaren ’50 een ‘normaal’ onderdeel van de opvoeding. De regeling slachtoffers jeugdzorg is daarom alleen bedoeld voor bovenmatig geweld. Dit wil zeggen dat het geweld, óók in de tijd waarin het gebeurde, niet acceptabel was. Of dat het geweld zeer vaak voorkwam.
Daarbij zijn er vier vormen van geweld:
- fysiek geweld (bijvoorbeeld slaan of steken);
- seksueel geweld (bijvoorbeeld aanranding of verkrachting);
- psychisch geweld (bijvoorbeeld vernedering of bedreiging);
- dwangarbeid (verplicht werk moeten verrichten).
Voor dwangarbeid geldt dat het moet gaan om ongeoorloofde dwangarbeid. Minderjarigen met een gevangenisstraf mogen namelijk verplicht worden om te werken. Het moet dan gaan om werk dat geschikt is voor jongeren, met als doel om de jongere iets te leren.
-
Waarom duurt de regeling twee jaar?
Dit heeft de minister van Rechtsbescherming besloten, om slachtoffers voldoende tijd te geven voor de aanvraag.
-
Waarom moet het gaan om geweld ná 5 mei 1945? Daarvoor vond toch ook geweld in de jeugdzorg plaats?
De regeling volgt uit het onderzoek van Commissie De Winter. Deze commissie heeft onderzoek gedaan naar de periode 1945-2019. Hier sluit de regeling bij aan. Daarnaast was de Nederlandse overheid gedurende de oorlogsperiode niet verantwoordelijk. Ook eerdere regelingen golden daarom vanaf 1945.
Begon het geweld vóór 1945, en was er ook na 1945 nog sprake van geweld? Dan raden wij u aan om wel een aanvraag te doen.
-
Ik ben nabestaande van een slachtoffer van geweld in de jeugdzorg. Kan ik een aanvraag indienen?
Dit kan alleen wanneer uw naaste is overleden in de periode tussen de aankondiging van de regeling (21 februari 2020) en de start van de regeling (1 januari 2021). In dat geval ontvangt de gevolmachtigde nabestaande de tegemoetkoming. U vraagt de tegemoetkoming aan via de pagina Aanvraag indienen.
Heeft uw naaste een aanvraag voor deze regeling ingediend, maar overlijdt hij of zij tijdens de behandeling van de aanvraag? Ook dan ontvangt, bij een positieve beslissing, de gevolmachtigde nabestaande het geld.
-
Ik heb eerder een financiële tegemoetkoming gekregen van het Schadefonds. Kan ik daarnaast ook een aanvraag indienen voor de regeling voor slachtoffers van jeugdzorg?
Dat kan inderdaad. Houd er rekening mee dat, als het om dezelfde situatie gaat, u niet twee keer een tegemoetkoming kunt krijgen. De twee tegemoetkomingen worden dan met elkaar verrekend.
-
Wat betekent plaatsing onder verantwoordelijkheid van de overheid?
Dit betekent dat een kind in een pleeggezin, instelling of opvang voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen moest verblijven vanwege een beslissing van:
- de rechter,
- de officier van justitie,
- de burgemeester,
- of de aangewezen (gezins)voogd of voogdij-instelling.
Voor instellingen geldt dat niet alle kinderen hier geplaatst werden door de overheid. Sommige kinderen werden bijvoorbeeld geplaatst op verzoek van de ouders. Ook zij kunnen een aanvraag doen voor de tijdelijke regeling slachtoffers jeugdzorg. Voorwaarde is wel dat er tijdens het verblijf andere minderjarigen in de instelling verbleven, die daar geplaatst waren door de overheid. Dit maakt namelijk dat de overheid verantwoordelijk was voor de kwaliteit van zorg.
-
Welke opvangcentra vallen onder de regeling voor geweld in de jeugdzorg?
Alleen de opvangcentra van alleenstaande, minderjarige vreemdelingen (amv-opvang) vallen onder de regeling. Daarbij gaat het om opvangcentra in Europees Nederland. De regeling geldt niet voor amv-opvang in Caribisch Nederland (Bonaire, Sint Eustatius en Saba).
-
Wat is een gevolmachtigde?
Een gevolmachtigde kan namens andere personen handelen. Hij of zij kan met een document (de volmacht) aantonen dat dit zo is afgesproken.
Wilt u als nabestaande een aanvraag doen voor de tijdelijke regeling slachtoffers jeugdzorg? En zijn er naast u meerdere nabestaanden? Dan hebben wij een kopie van uw volmacht nodig. U kunt de volmacht regelen bij een notaris, maar u kunt ook samen met de andere nabestaanden zelf een volmacht maken.
-
Mijn kind is slachtoffer van geweld in de jeugdzorg. Kan ik als ouder ook een tegemoetkoming krijgen?
Nee, als ouder of ander familielid kunt u geen tegemoetkoming krijgen. De regeling is alleen bedoeld voor:
- slachtoffers van geweld in de jeugdzorg;
- nabestaanden van deze slachtoffers.
Wilt u uw kind graag helpen bij zijn of haar aanvraag? Dat kan natuurlijk wel. Bekijk hiervoor Mag iemand namens mij een aanvraag indienen?.
-
-
Vragen over de aanvraag
-
Hoe kan ik een aanvraag indienen voor de tijdelijke regeling slachtoffers jeugdzorg?
Dat kan online (met DigiD) of per post. Voor beide opties vindt u het formulier op de pagina Tijdelijke regeling slachtoffers jeugdzorg. Of neem contact met ons op, dan sturen wij u een formulier toe.
-
Wat moet ik meesturen bij mijn aanvraag voor geweld in jeugdzorg?
Wij hebben van u het volgende nodig:
- Een bewijs van uw plaatsing in een pleeggezin, instelling of opvang (bijvoorbeeld een aangifte, bewijs van inschrijving, vonnis, voogdij-registerkaart, foto’s of adresgegevens uit die periode)
En, als u de aanvraag per post indient:
- Een kopie van uw identiteitsbewijs
- Een kopie van uw bankpas
Dient u de aanvraag in als nabestaande? En zijn er naast u nog andere nabestaanden? Dan hebben wij ook een volmacht nodig.
-
Mag iemand namens mij een aanvraag indienen?
Ja. U mag iedereen (bijvoorbeeld een familielid, vriend of advocaat) machtigen om de aanvraag in te dienen. Maar u mag de aanvraag ook zelf indienen.
-
Ik ben nabestaande van een slachtoffer van geweld in de jeugdzorg. Kan ik een aanvraag indienen?
Dit kan alleen wanneer uw naaste is overleden in de periode tussen de aankondiging van de regeling (21 februari 2020) en de start van de regeling (1 januari 2021). In dat geval ontvangt de gevolmachtigde nabestaande de tegemoetkoming. U vraagt de tegemoetkoming aan via de pagina Aanvraag indienen.
Heeft uw naaste een aanvraag voor deze regeling ingediend, maar overlijdt hij of zij tijdens de behandeling van de aanvraag? Ook dan ontvangt, bij een positieve beslissing, de gevolmachtigde nabestaande het geld.
-
Hoe komt het Schadefonds aan gegevens om mijn aanvraag voor geweld in de jeugdzorg te beoordelen?
Het Schadefonds gebruikt allereerst de gegevens die u zelf meestuurt met de aanvraag. Het kan zijn dat dit niet voldoende is om de aanvraag toe te wijzen. Dan kijkt het Schadefonds ook naar:
- Gegevens van autoriteiten, colleges en ambtenaren
Voorbeelden zijn het archief van meldpunt De Winter, het Nationaal Archief of archieven van de rechtspraak. Wij vragen alleen gegevens op wanneer u hier toestemming voor geeft via een toestemmingsformulier. - Gegevens uit het eigen archief
Hierbij gaat het om gegevens van andere slachtoffers, die van het Schadefonds een tegemoetkoming hebben gekregen. Mogelijk zorgt de informatie van een ander slachtoffer ervoor dat ook u een toekenning krijgt. Wij gebruiken deze gegevens alleen wanneer het andere slachtoffer hier toestemming voor geeft in het aanvraagformulier.
- Gegevens van autoriteiten, colleges en ambtenaren
-
Ik heb nu hulp nodig. Waar kan ik terecht?
Neem contact op met Verbreek de Stilte, de hulplijn van Slachtofferhulp Nederland. Hier kunt u terecht voor emotionele, juridische en praktische ondersteuning. Verbreek de Stilte is telefonisch bereikbaar via 0900 – 9999 001.
Op de website van het Koershuis vindt u verschillende lotgenotenorganisaties die u ook kunnen helpen.
Op de website van de Rijksoverheid vindt u ook informatie.
-
Kan ik zelfstandig, ook zonder advocaat, een aanvraag indienen?
Ja, u kunt helemaal zelfstandig een aanvraag indienen. Maar u mag ook iemand anders (zoals een advocaat) machtigen om uw aanvraag in de dienen.
-
Vanaf wanneer kan ik een aanvraag indienen voor het geweld in de jeugdzorg?
Dit kan vanaf 28 december 2020. Let op: het Schadefonds start vanaf 4 januari 2021 met de behandeling van aanvragen.
-
Kan ik anoniem een aanvraag indienen voor geweld in de jeugdzorg?
Nee, dit is niet mogelijk. Wij moeten zeker weten dat we het bedrag aan de juiste persoon toekennen en overmaken. Daarbij gaan wij zeer zorgvuldig met uw persoonlijke gegevens om. Bekijk voor meer informatie ons privacystatement.
-
Ik heb hulp nodig bij de aanvraag. Wie kan mij helpen?
U kunt terecht bij Slachtofferhulp Nederland. U bereikt Slachtofferhulp via telefoonnummer 0900 – 0101 of https://www.slachtofferhulp.nl/contact. Vermeld daarbij dat het gaat om een aanvraag voor de tijdelijke regeling slachtoffers jeugdzorg.
-
Wat is een gevolmachtigde?
Een gevolmachtigde kan namens andere personen handelen. Hij of zij kan met een document (de volmacht) aantonen dat dit zo is afgesproken.
Wilt u als nabestaande een aanvraag doen voor de tijdelijke regeling slachtoffers jeugdzorg? En zijn er naast u meerdere nabestaanden? Dan hebben wij een kopie van uw volmacht nodig. U kunt de volmacht regelen bij een notaris, maar u kunt ook samen met de andere nabestaanden zelf een volmacht maken.
-
Is het veilig om in het digitale formulier een bewijs van mijn plaatsing in de jeugdzorg te uploaden?
Ja. Het digitale formulier is goed beveiligd. Wanneer u in de adresbalk op het slotje klikt, leest u meer informatie over de beveiliging.
Stuurt u ons het bewijs toch liever op een andere manier? Kies dan voor een aanvraag per post.
-
Ik heb mijn aanvraag al ingediend, maar wil nog iets veranderen. Hoe doe ik dat?
U kunt de wijziging het best aan ons doorgeven via het Schadefondsportaal.
Of geef de wijziging aan ons door per e-mail. Vermeld hierbij het kenmerknummer van uw aanvraag. Dit kenmerknummer staat in de ontvangstbevestiging. U krijgt de ontvangstbevestiging binnen twee weken na uw aanvraag.
-
-
Vragen over de tegemoetkoming
-
Ik ontvang een uitkering of toeslag. Heeft een tegemoetkoming voor het geweld in de jeugdzorg hier invloed op?
De tegemoetkoming heeft geen invloed op een bijstandsuitkering en toeslagen. Voor de toeslagen is het wel belangrijk dat u zelf aan de Belastingdienst meldt dat u het bedrag van € 5.000 heeft gekregen vanuit deze regeling. Dit doet u met het formulier Verzoek Bijzonder vermogen toeslagen op de website van de Belastingdienst.
Aanwijzingen voor het formulier Verzoek Bijzonder vermogen toeslagen
- Vul bij vraag 3c het bedrag van € 5.000 in.
- Meld bij vraag 3d dat het gaat om een tegemoetkoming voor slachtoffers van geweld in de jeugdzorg door het Schadefonds Geweldsmisdrijven.
- Stuur met het formulier een kopie mee van de beslissing van het Schadefonds.
Als de vermogensuitzondering eenmaal is toegekend, hoeft u deze in de jaren daarna niet opnieuw aan te vragen. Ook in alle volgende jaren wordt dit deel van uw vermogen buiten de vermogenstoets gelaten.
Wajong- en WIA-uitkeringen
Voor zowel Wajong- als WIA-uitkeringen geldt dat deze nooit worden verrekend met de tegemoetkoming van het Schadefonds.Schuldsanering en schuldhulpverlening
Voor de schuldsanering en schuldhulpverlening ligt dit anders. Het kan zijn dat de tegemoetkoming gebruikt wordt om (een deel van) de schulden af te lossen. U kunt het geld dan niet vrij besteden, maar de tegemoetkoming helpt wel bij het oplossen van de financiële problemen. De gemeente of uw bewindsvoerder beslist hierover. -
Is de tegemoetkoming voor het geweld in de jeugdzorg een schadevergoeding?
Nee. Het gaat om een financiële tegemoetkoming. Het is een gebaar van solidariteit namens de samenleving en wordt uit publiek geld betaald. De eenmalige uitkering heeft als doel het leed van de slachtoffers te erkennen. De financiële tegemoetkoming is een onderdeel van een breder pakket aan maatregelen: Infographic: Voortgang aanpak geweld in de jeugdzorg | Publicatie | Rijksoverheid.nl
-
Gaat het Schadefonds over de hoogte van het bedrag dat wordt uitgekeerd?
Nee. De minister van Justitie en Veiligheid en de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport maken samen de speciale regeling voor geweld in de jeugdzorg. Zij bepalen ook de hoogte van het bedrag. Het Schadefonds kijkt alleen of iemand in aanmerking komt: zo ja, dan keert het Schadefonds het vastgestelde bedrag uit.
-
Het geweld in de jeugdzorg heeft bij mij gezorgd voor ernstig letsel. Krijg ik daarom een hogere tegemoetkoming?
Nee, de tegemoetkoming is een vast bedrag. Dit is besloten in samenspraak met slachtoffers. Op deze manier wordt ieder slachtoffer gelijk behandeld. Daarnaast vond het geweld vaak lange tijd geleden plaats. Dat maakt het voor veel slachtoffers lastig om de ernst van het letsel aan te tonen.
-
Moet ik de tegemoetkoming voor het geweld in de jeugdzorg melden in mijn belastingaangifte?
Nee, dit is niet nodig.
Ontvangt u een of meerdere toeslagen? Dan moet u de tegemoetkoming wel melden bij de Belastingdienst. Dit doet u niet via de belastingaangifte, maar via een verzoek bijzonder vermogen.
-
-
Vragen over het Schadefonds
-
Wat doet het Schadefonds met gegevens uit mijn aanvraag voor geweld in de jeugdzorg?
Daar gaan wij zeer zorgvuldig mee om. Bekijk voor meer informatie ons privacystatement.
Mogelijk helpt uw aanvraag om het verhaal van een ander slachtoffer te bevestigen. Op het aanvraagformulier geeft u zelf aan of wij uw gegevens hiervoor mogen gebruiken.
-
Neemt het Schadefonds contact op met de instelling, het pleeggezin of daders?
Het Schadefonds neemt geen contact op met daders. Mogelijk nemen wij wel contact op met (de rechtsopvolger van) de instelling waar u verbleef. Dit doen we alleen met uw toestemming en wanneer u zelf niet kunt aantonen dat u daar bent geplaatst. Uw verhaal wordt niet voorgelegd aan de instelling. Het Schadefonds gaat alleen na of u daar in de genoemde periode verbleef.
-
Waarom wordt het Schadefonds Geweldsmisdrijven ingeschakeld voor de tegemoetkoming aan slachtoffers van geweld in de jeugdzorg?
Het Schadefonds Geweldsmisdrijven keert financiële tegemoetkomingen uit aan slachtoffers van opzettelijk gepleegde geweldsmisdrijven. Dit doen wij namens het ministerie van Justitie en Veiligheid. Door onze ruime ervaring met slachtoffers van geweld en het uitkeren van tegemoetkomingen, krijgen wij de opdracht om deze regeling uit te voeren. Het Schadefonds voerde eerder ook de regelingen uit voor slachtoffers van seksueel misbruik in jeugdinstellingen en pleeggezinnen.
-