Jaarverslag 2021 - Schadefonds Publicaties

Corona beïnvloedde het hele jaar 2021 de werkzaamheden van het Schadefonds. Alleen de hoognodige werkzaamheden werden op kantoor uitgevoerd, de meeste vanuit huis. Dat doet wat met een organisatie die tot taak heeft te werken voor mensen die iets vreselijks hebben meegemaakt. De pandemie heeft een groot beroep gedaan op de flexibiliteit van iedereen die daarbij betrokken is. Tegelijkertijd heeft deze periode ons nieuwe mogelijkheden en inzichten gebracht. Zo is de Commissie ook digitaal in staat gebleken de werkzaamheden voort te zetten en zijn er nieuwe concepten van horen van aanvragers ontwikkeld. De traditionele hoorzitting in bezwaar op kantoor is aangevuld met telefonisch horen door senior juridisch behandelaren of een hoorzitting via videoverbinding met een commissielid en juridisch behandelaar. Daarmee vergrootten we de invloed van de aanvragers/bezwaarmakers op de wijze van horen.

2021 was ook het jaar waarin de Tijdelijke regeling financiële tegemoetkoming voor slachtoffers van geweld in de jeugdzorg van start ging. We ontvingen een veelvoud van de aanvragen die verwacht waren. Geen 2.000 in twee jaar tijd, maar ruim 7.000 in 2021. Om in korte tijd zodanig op te schalen dat de aanvragen toch goed behandeld konden worden, heeft een enorm beroep gedaan op de wendbaarheid van de organisatie. Het is gelukt om in 2021 op ruim 4000 aanvragen een beslissing te nemen, een grootse prestatie. De Commissie heeft deelgenomen aan gesprekken met aanvragers, aanvankelijk alleen in primo, later ook in bezwaar. Ook heeft de Commissie meegedacht over en ingestemd met versnellingsmaatregelen om ongewenste achterstanden zoveel mogelijk te voorkomen en de reguliere processen zoveel mogelijk te ontzien.

Tot slot is in 2021 een belangrijk speerpunt voor de Commissie tot stand gekomen: inbreng in het werk van het Adviescollege schadevergoedingsstelsel voor slachtoffers van strafbare feiten (commissie-Donner). De Commissie kijkt met tevredenheid terug op het proces met zowel het Adviescollege Donner als de opdrachtgever, het ministerie van Justitie en Veiligheid.

Voor mij persoonlijk was 2021 het laatste volledige jaar waarin ik voorzitter van de Commissie mocht zijn. Per 1 maart 2022 geef ik de voorzittershamer door aan mijn opvolger. Ik blijf nog tot maart 2023 lid van de Commissie en zal mij ook in die rol blijven inzetten voor de erkenning van slachtoffers van geweld.
Ludo Goossens

Net als in 2020 was er in 2021 geen gebrek aan uitdagingen. Veel werkzaamheden werden vanuit huis verricht, tegelijkertijd zijn er altijd mensen op kantoor geweest om papieren aanvragen te verwerken en de telefoon op te nemen. In 2021 hebben we bijna 15.000 telefoontjes ontvangen. Zoals Ludo Goossens al aangeeft is de uitvoering van de Tijdelijke regeling financiële tegemoetkoming voor slachtoffers van geweld in de jeugdzorg een veel grotere opgave geweest dan voorzien. Door de organisatie snel en verschillende malen uit te breiden hebben we veel kunnen doen. Tegelijkertijd ligt de gemiddelde behandelduur van deze aanvragen (op dit moment 24 weken) veel hoger dan we zouden willen. Dit is doorgaans 14 weken voor reguliere aanvragen.

Doordat er veel aandacht uitging naar deze tijdelijke regeling, heeft de rest van de organisatie begin 2021 wat minder aandacht gekregen. Dat heeft ertoe geleid dat de werkvoorraad weer is opgelopen. Toch zijn er mooie projecten uitgevoerd, onder andere om de website te verbeteren. De nieuwe quickscan biedt aanvragers een eenvoudige tool om online te toetsen of een aanvraag kansrijk is.

Ik ben erg blij met de contacten die we hebben met verschillende lotgenotenorganisaties. Zij wijzen ons op aandachtspunten in de dienstverlening die beter kunnen aansluiten bij de aanvragers. Een mooi begin voor ons om onze dienstverlening meer in te richten in samenwerking met burgers, in lijn met de aanbevelingen van de rapporten Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) en Werk aan Uitvoering (WaU).

Corona heeft er ook toe geleid dat we vaker (digitaal) hebben overlegd met andere Schadefondsen in Europa. Ook belangrijk om te noemen is dat we mochten meedenken met commissie-Donner over een nieuw evenwichtig stelsel van vergoeding van schade bij misdrijven. We gingen daarna aan de slag met verder onderzoek naar de uitvoerbaarheid van de voorstellen. Daarbij konden we goed gebruik maken van de analyse van aanvragen naar aanleiding van psychisch geweld die we extra hebben bekeken in 2021. Tot slot was 2021 het jaar waarin we stil stonden bij ons 45-jarig bestaan. Op onze website Jubileum – Schadefonds Gewelds­misdrijven hebben we daar aandacht aan besteed met een reeks van heel verschillende, maar stuk voor stuk interessante bijdragen. Die verhalen behouden ook na 2021 hun waarde.
Monique de Groot